Każdemu bliska, a przez wielu niestety źle rozumiana – dieta. Co to takiego? Co kryje się pod tymi pięcioma literami? Z czym kojarzy się dieta? Warto zacząć od tego, że każdy ma własną definicję tego słowa i utożsamia je z innymi kwestiami. Niestety, ale większość ludzi zapytanych o skojarzenia z tym określeniem szybko odpowie: odchudzanie, ograniczenia, restrykcje, rygor, niesmaczne, mdłe, pozbawione smaku jedzenie oraz brak tego ulubionego, a także głodówki, koktajle, oczyszczanie czy detoksy. Są to praktycznie same nacechowane pejoratywnie skojarzenia.
Na początku przygody z dietą zwykle mamy dużo samozaparcia, energii i motywacji, które jednak wraz z upływem czasu się zmniejszają, aż w końcu całkowicie znikają, a my wracamy do sytuacji wyjściowej. Czym w rzeczywistości jest i czym powinna być dla nas dieta? Żeby trochę namieszać, zanim to wytłumaczę, wtrącę jeszcze coś: każdy na diecie jest, a to, czy o tym wie, jest tylko kwestią świadomości lub jej braku. Przejdźmy więc do definicji.
Dieta – termin ten wywodzi się z języka greckiego (δίαιτα – diaita) i oznacza „styl życia”.
Skoro wiemy już, że dieta jest pojęciem wiążącym się nie tylko z odżywianiem, to pozostaje pytanie – jak powinno się rozumieć określenie „styl życia”? Tutaj sprawa ma się podobnie jak z dietą, bo każdy może definiować je odmiennie. Jednak skojarzenia związane ze stylem życia nie są już raczej tak negatywne. Każdy prowadzi jakiś styl życia. Na styl życia, który sam w sobie wydaje się szerszym określeniem niż dieta (choć jak widać w rzeczywistości jest tym samym), można, a nawet trzeba spojrzeć holistycznie, gdyż składa się na niego wiele czynników. Zaliczyć do nich można nie tylko sposób odżywiania, lecz także aktywność fizyczną, sen, przestrzeganie zasad higieny, szeroko rozumiany odpoczynek i relaks, rozwój, dbałość o minimalizację stresu na co dzień, a także o zachowanie spokoju i komfortu psychicznego. Gdybym miał streścić zdrowy styl życia w czterech słowach, to posłużyłbym się wyrażeniem: dbałość o ogólnoustrojowy dobrostan. Przynależący do Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH, Instytut Żywności i Żywienia będący sztandarową instytucją zajmującą się żywieniem w Polsce, która odpowiada za tworzenie norm dla naszej populacji, opracowując chyba wszystkim znane piramidy żywienia, również uwzględnia w nich coś więcej niż tylko same pożywienie podzielone na grupy i proporcje, w jakich powinno ono pojawiać się w naszych jadłospisach. Dieta nie jest tak straszna, jak ją malują, i wcale nie powinna przywodzić nam na myśl negatywnych skojarzeń, takich jak wyrzeczenia, ograniczenia, rygor czy restrykcje. Pamiętaj: dieta jest dla Ciebie, a nie Ty dla diety. To ona ma Ci odpowiadać. Dieta nie może wprowadzać drastycznych zmian w Twoim życiu, powinna być dobrana indywidualnie i realizowana powoli, poprzez zmianę nawyków, ponieważ ma to być ewolucja, a nie rewolucja.
Wiemy już, że na diecie jest każdy. Spłyćmy tym razem ten termin z obszernego terminu, jakim jest „styl życia”, do węższego – „sposobu odżywiania”. Powstaje pytanie: jaka dieta jest najlepsza? Na to pytanie postaram się odpowiedzieć niżej.
Naukowcy nieustannie próbują określić, jaka dieta jest najzdrowsza, czego dowodzi chociażby badanie z 2020 roku [1], i tworzą w tym celu specjalne rankingi [2]. Podobne rozważania często pojawiają się w głowach osób zaczynających lub chcących zacząć swoją przygodę ze zdrowym odżywianiem. Jest to normalne, gdyż każdy chce dla siebie jak najlepiej i każdy pragnie wyciągnąć maksimum efektów z konkretnego sposobu żywienia. Jednak przed podjęciem próby odpowiedzenia na wyżej postawione pytanie warto zastanowić się nad kilkoma innymi istotnymi aspektami. Czy taka dieta w ogóle istnieje? Czy można uznać, że jakaś dieta jest uniwersalna? Czy dieta może spełniać oczekiwania wszystkich oraz odpowiadać każdemu? Choć pytań jest kilka, to odpowiedź na wszystkie jest jedna – brzmi: NIE.
Najlepsza DLA CIEBIE jest dieta, która Ci odpowiada.
Najlepsza dieta nie jest DLA CIEBIE powodem do stresu.
Najlepsza DLA CIEBIE dieta nie wymaga od Ciebie wielu wyrzeczeń. Najlepsza dieta nie stanowi DLA CIEBIE problemu.
Najlepsza dieta DLA CIEBIE to dieta, którą możesz utrzymać długofalowo
Czemu słowa „dla Ciebie” zostały napisane dużymi literami? Nie przypadkowo. Ten zabieg jest celowy i ma nieść ze sobą przesłanie. Jakie to przesłanie, być może już się domyślasz, jednak dla jasności sprecyzujemy. Te dwa słowa są kluczowe w podejściu do diety i sposobu żywienia. Dieta ma być DLA CIEBIE. Tak, dobrze przeczytałaś.
DIETA MA BYĆ DLA CIEBIE, A NIE TY DLA DIETY.
Wyróżnione słowa znajdują potwierdzenie w danych naukowych. Wnioski autorów publikacji z 2018 i 2021 roku wskazują, iż nie ma jednej najlepszej diety dla każdego, a najlepszą dietą jest taka, która dopasowana jest indywidualnie do Ciebie [3,4]. Jedynie dieta dobrana specjalnie do Twoich potrzeb, preferencji, możliwości i upodobań ma sens. Dieta, która uczy zdrowych nawyków, kreuje je i pielęgnuje. Dieta, która nie wymaga wielu wyrzeczeń, restrykcji, obrócenia dotychczasowego trybu życia i sposobu odżywiania o 180°. Dieta składająca się z elementów, które uzupełniają się jak puzzle. Tylko taka dieta pozwoli Ci na utrzymanie jej długofalowo, na uzyskanie oczekiwanych trwałych efektów. Badania pokazują, że osoby, którym łatwiej trzymało się założeń cieszyły się większą utratą masy ciała [5]. Nie ma większego znaczenia, czy będzie to dieta niskowęglowodanowa, wysokowęglowodanowa, wysokotłuszczowa, wysokobiałkowa, śródziemnomorska, DASH, paleo, IIFYM, czy … (wpisz, co chcesz). Tak długo, jak będzie ona Ci odpowiadać, dostarczać wszystkich niezbędnych składników odżywczych, zaspokajać potrzeby Twojej głowy i ciała oraz uczyć Cię zdrowych nawyków żywieniowych, tak długo będzie najlepsza.
Podsumowując i jednocześnie powtarzając: DIETA MA BYĆ DLA CIEBIE, A NIE TY DLA DIETY. Zapamiętaj przesłanie całego tego wpisu. Proszę, miej w pamięci jego treść, kiedy w internecie czy telewizji pojawi się nowy przełomowy sposób żywienia / nowa dieta – remedium na wszystkie problemy czy jedyna skuteczna i niezwykle szybka metoda na poprawę stanu zdrowia lub utratę masy ciała.
Źródła:
Słowem wstępu o mediach społecznościowych Obecnie dostęp do internetu jest powszechny, sam internet zaś stał się miejscem dzielenia się swoimi doświadczeniami, a także promowania różnych
Każdemu bliska, a przez wielu niestety źle rozumiana – dieta. Co to takiego? Co kryje się pod tymi pięcioma literami? Z czym kojarzy się dieta?
Choć tytułowe pytanie może budzić wątpliwości, to jednak gdybyś teraz miała sięgnąć pamięcią wstecz wysoce prawdopodobne jest, że dostrzeżesz, że wszystkie stosowane przez Ciebie diety
